همه ما بار ها و بارها کلمه مد به گوشمان خورده است و همواره تلاش کردیم که مطابق مد پیش برویم اما بهتر است از جنبه دیگر هم نگاهی به مد بیاندازیم و سرگذشت مد از آغاز آن را ببینیم و از تاریخجه مد در کشورمان هم اگاه شویم.
از لحاظ ز?با??شناس?, تار?خ شروع مد به زمان خلقت اول?ن انسان رو? زم?ن باز میگردد, زیرا انسان اصالتا کشف کننده ز?با?? است و هر انچه را که از د?د خود زشت بب?ند, کنار م?گذارد.
اگرچه اط?عات درست ، دق?ق و کافی از شیوه زندگ? خوراک و پوشاک انسان‌ها? اول?ه دردسترس نمیباشد ول? به جرأت م?توان گفت, انسان‌ها? اول?ه ن?ز به نوع? تحت تاث?ر مد رفتار م?کردند.
جامپ?رو روسل? در مقاله‌ا? به اسم تاریخ چه لباس, تار?خ اغاز مد را به مصر باستان نسبت م?دهد و اینگونه م?نو?سد: «مصر?ان, مد را به عنوان ?ک نوع مدل مو ?ا پوشش که عده زیادیاز آن طرفداری م?کنند (همان معن? که امروزه در تعر?ف مد به کار م?رود) نم? پنداشتند بلکه مد را وسیله ای برا? نشان دادن طبقات مختلف اجتماع? قلمداد م?کردند. فق?ر و غن?, تاجر و رع?ت از نوع پوشش? که بر تن داشتند, شناخته م?شدند.»
روم?ان باستان هم مثل فراعنه مصر به لباس به عنوان ابزاری برا? تما?ز افراد در جامعه م?نگر?ستند. اما مد در ا?ران چگونه بوده است؟
به گفته شاد? داوود?, محقق و طراح, تاریخ چه مد در ا?ران به دوره قاجار باز میگردد که شاهان پس از مسافرت های زیاد به خارج از کشور بو?ژه فرانسه, مدها? اروپا را همراه خود به ا?ران م?آوردند.ک?ه فرنگ? نمونه آشکاری از مدها? واردات? آن برهه ی زمانی است.
با سلطنت رضاخان, تجدد و مدگرا?? به زندگ? مردم عاد? هم وارد شد و با ا?جاد مغازه‌ها? خ?ابان جمهور? و شکل‌گ?ر? طبقه متوسط ا?ران? بحث مد داغ‌تر شد. ه?پ?گر? اول?ن مد? بود که جوانان ا?ران? از غرب اقتباس کردند.
البته باید گفته شود مد در کشورها? غرب? ن?ز چنان قدمت? ندارد. از اولین گروه‌ها?? که شکل ظاهر? و ا?ده‌ها? آنها مورد تقل?د قرار گرفت م?توان ب?تل‌ها, ه?پ?ها و پانک‌ها را در انگلستان نام برد که هر کدام ع?وه بر ظاهر متفاوت از جامعه , دارا? ا?ده‌ها و افکار? مخالف جامعه بودند و قصد داشتند قوان?ن محدودکننده از سر راهشان بردارند و چون ا?ن نوع فکر باعث هرج و مرج در جامعه م?شد, مردم? که اول از آنها طرفدار? م?کردند بعد از مدت? از آنها کناره گیری کردند.
نگاهی به آغاز مد گرایی در ایران !
ایرانیان همواره در گذر تاریخ از سبک پوششخاصی برخوردار بودند که در سنت های تمدنی آنها ریشه دارد. تمدنی که با ورود اسلام غنای بیشتری یافت و در طی قرنها بازتابی از هویت فرهنگی ایرانیان مسلمان بوده است در روند تدریجی گسترش فرهنگ غرب و همچنین گسترش روند جهانی شدن، پوشش که از مهمترین مولفه های هویتی و فرهنگی خاص هر قوم و ملت میباشد در ایران با روبه رو شدن با پوشش غربی، به نحو آشکاری به پوشش رایج در غرب متمایل شد و مد به عنوان یک پدیده نوظهور به فرهنگ ایرانیان قدم گذاشت.
مد که به شیوه یا سبک خاصی از سلوک و رفتار، زندگی و انجام کاری تعریف شده است، هم می تواند به جریانی بالنده تبدیل شود و هم این توانایی را دارد که به یک جامعه و فرهنگ حاکم بر آن بدل شود و به پایه های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آن زیان های جدی برساند .
در تاریخ اولین نشانه های ورود مد به ایران در دوره قاجار ثبت شده است.
مسافرت های ناصرالدین شاه قاجار و برخی درباریان به اروپا، فرستادن دانشجو و سفیر به آنجا ، تاسیس مدارس دارالفنون و درپی آن ورود معلمین اروپایی به ایران، سکونت گروههای سیاسی، نظامی و تجاری غربی همراه با خانواده هایشان در تهران و سایر شهر های بزرگ و ارتباط داشتن بعضی از درباریان و اعیان و اشراف ایرانی با این افراد و. . . همه ی اینها باعث به وجود آمدن زمینه ای مناسب برای ارتباطات اجتماعی-فرهنگی میان ایرانیان و اروپائیان شد. و حاصل این گونه تعاملات تاثیری بود که فرهنگ غربی بر شیوه زندگی، آداب و رفتار و اندیشه های ایرانیان گذاشت و به دنبال آن تغییراتی که در شیوه پوشش مردم به وجود آمد.
تا قبل از آن مردم از هر گروه و طبقه ای که بودند لباسهایشان را از پارچه های تولید داخل تهیه می کردند، اما به تدریج گرایش به استفاده از پارچه های اروپایی به شدت افزایش پیدا کرد و این روند به الطبع باعث ضعیف شدن صنعت پارچه بافی در کشور شد. در کتاب “ایران و قضیه ایران” اثر کُرزن که مدتی درسالهای پایانی دوران ناصری در ایران به سر می برده به گسترش پارچه های اروپایی از ابریشم، ساتن و ماهوت برای ثروتمندان گرفته تا پارچه های نخی و پنبه ای برای همه طبقات اشاره می شود.
ناصر الدین شاه خود یکی از تشویق کنندگان استفاده از لباس های اروپایی بود. او به دنبال سفرش به روسیه محو لباس بالرین های تماشاخانه های پطرزبورگ و مسکو شده بود این لباس شامل شلواری چسبان و نازک با دامنی کوتاه و چتری بود، ناصرالدین شاه پس از بازگشت به ایران زنان خود را به دوختن و به تن کردن چنین لباس هایی مجبور کرد.
بعد از مشروطیت و تغییر و تحولات سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی، افزایش واردات پارچه های اروپایی و آمدن خیاطان خارجی به ایران می توان شاهد گسترش روز افزون مد های اروپایی به ویژه فرانسوی در این دوران بود به طوری که به تدریج الگوی پوشش قدیمی مردم به خصوص زنان تغییر کرد.
برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.
.: Weblog Themes By Pichak :.
